Там віхуры палымяныя круцяцца ...
Міхаіл Ламаносав
балярына в каляровым строі
луналі вэлюм газ,
Гэта танец пратуберанцы - p> C'est la dance des protuberances!
Сямён Кірсанав p> Сонца - гэта зорка, і яго падрабязнае апісанне з'являецца задачай зорнай, а ня планетнай астраноміі. Тут жа гэта нябеснае цела разглядаецца в сувязі з Зямлёй і іншымі планетамі Сонечнай сістэмы. Матэрыял выкладався в шэрагу нядавніх артыкулав [Лейбахер і інш, 1985; Цвярской, 1986; Кейлер, 1992; Соукер, 1992; Міронав, 1998 і інш]. p> У Галактыцы Сонца размешчана в 68 светлавых гадах ад яе плоскасці і в 25000 светлавых гадах ад яе цэнтра, гэта значыць амаль у плоскасці Галактыкі і на павшляху да яе сярэдзіны [Дзе наша месца в Галактыцы? 1996]. Гэта вельмі важны паказчык, так як менавіта тут праходзіць так званы радыус коротации - адлегласць ад цэнтра, дзе кутнія хуткасці зорак і хвалевых спіральных галін Галактыкі ровныя. Яшчэ можна сказаць, што вся гэтая вобласць знаходзіцца паміж двума спіральнымі галінамі, гэта значыць у спакойнай вобласці у месцах, далёкіх ад месцав сучаснага зоркавтварэньня. Акрамя таго, зоркі тут втвараюць антыцыклон - віхравыя структуру са спакойным цэнтрам, дзе і размяшчаецца в апошнія дзясяткі мільёнав гадов Наша Сонечная сістэма [Фрыдман, Харужы, 1998]. Сонца рухаецца вакол цэнтра Галактыкі з хуткасцю каля 200 км/с (лічба паказаная па памяці, крыніца звестак забыты автарам). Для наваколляв Сонца паказваецца таксама хуткасць кручэння газавага дыска вакол цэнтра галактыкі в 200-300 км/с [Фрыдман, Харужы, 1998]. У цяперашні час Сонца разам з Сонечнай сістэмай накіровваецца да сузор'я Геркулеса, што адкрыта яшчэ Вільямам Гершэль [Хоскин, 1986].
Ад Сонца да бліжэйшай зоркі (Проксіма Цэнтавра) - 4,2 светлавых гады, ці 9 460000000000 км [Купер, Хенбест, 1998].
Маса Сонца в 330.000 разов больш масы Зямлі, а шчыльнасць - менш, чым у Зямлі (1,41 г/см3). p> Экватарыяльны дыяметр - 1.392.000 км.
Па зорнай класіфікацыі, Сонца - гэта тыповы жовты карлік (спектральны клас G, падклас G2), якіх в Сусвеце вельмі шмат [Міронав, 1998].
Сонца складаецца з:
ядра, у якім пры тэмпературы 14 мільёнав градусав у ходзе тэрмаядзернай рэакцыі вадарод ператвараецца в гелій (30% радыусу Сонца?);
зоны прамяністага пераносу (зоны переизлучения, або зоны прамяністага равнавагі), дзе энергія тэрмаядзерных рэакцый, пераносілі ад атама да атама, рухаецца да перыферыі Сонца (40% радыусу Сонца?); p> Канвектывныя зоны, дзе вялікія масы рэчывы в выглядзе гарачых бруй паднімаюцца да паверхні Сонца і в выглядзе астудзілі бруй апускаюцца да зоны прамяністага пераносу (30% радыусу Сонца, 1% масы Сонца); Канвектывныя ячэйкі называюцца сверхгранулами (У адрозненне ад фотосферных гранул). p> Сонца акружана атмасферай, у якой адрозніваюцца:
фотасфера: бачная паверхню Сонца тавшчынёй у некалькі сотняв кіламетра...
