Даль Уладзімір Іванавіч (1801 - 1872)
Рускі пісьменнік, паэт, драматург, лексікограф, этнограф
Нарадзівся 10 лістапада (22 Н.С.) у Лугань в сям'і лекара. p> Атрымав выдатнае хатнюю адукацыю. p> У 13 гадов паступае в Пецярбургскі Марскі корпус, ад вучобы в якім, паводле яго слов, "у памяці засталіся адны розгі". У 1819 выпушчаны мічманав, паступів на службу в флот в Нікалаеве. У гэтым жа годзе пачынае збіраць словы, выразы, загадкі, здзівляе яго чым-небудзь (значэннем, незвычайным сэнсам, незнаёмым зместам). На працягу пяці з паловай гадов Далеч служыць у Мікалаеве, адначасова займаецца літаратурнай творчасцю: піша вершы, аднаактовыя камедыі.
Атрымавшы павышэнне, быв пераведзены на Балтыку, дзе праслужыв павтара года у Кронштадте. У 1826 падае в адставку, вырашывшы змяніць прафесію, і паступае на медыцынскі факультэт Дерптского універсітэта. Гэты перыяд свайго жыцця называе "Часам захаплення". У доме прафесара хірургіі А. Мойера часта бываюць В. Жуковскі, сыны Н. Карамзіна, тут чытаюцца вершы А. Пушкіна, з гнаным паэтам вядзецца перапіска. p> Вучоба ва вніверсітэце была перарвана руска-турэцкай вайной. Далеч датэрмінова абараняе дысертацыю і едзе на фронт, дзе аперуе параненых, змагаецца з халерай і чумой. Працягвае сваю збіральніцкай працу. яго запісу займаюць столькі месца, што для іх перавозкі прыходзіцца выкарыстовваць вярблюда. p> З 1832 Даль працуе в Пецярбургу в ваенна-хірургічным шпіталі, набывшы вядомасць хірурга-акуліста. Аднак канфлікты з начальствам вымушаюць яго пакінуць медыцыну. Паступае на службу чыновнікам асаблівых даручэнняв да ваеннага губернатара Арэнбургскага краю В. перовскімі, вядомаму знатаков мастацтва, блізка якія ведалі Пушкіна, які паважае літаратурныя заняткі Даля. Сем гадов суправаджав губернатара в яго раз'ездах па РЋрале, працягваючы збіраць фальклорны матэрыял. Акрамя всяго гэтага, Даль арганізуе заалагічны музей, збірае калекцыі мясцовай флоры і фауны, публікуе артыкулы па медыцыне. У 1838 яго абіраюць членам-карэспандэнтам Акадэміі навук па аддзяленню натуральных навук. p> Яшчэ в маладосці Даль збірав лінгвістычныя і фальклорныя матэрыялы. У 1832 апублікавав апрацаваныя ім "Рускія казкі. Пятак першы ", у 1833-39 - "Былі і небыліцы" в 4 кнігах. Друкавав у 30-40-я гг. нарысы у духу натуральнай школы пад псевданімам Казак Луганскі. p> В. Г. Бялінскі адзначав рэалістычны і дэмакратычны характар творав Даля. У "Салдацкая вольны час" (1843) і "Матроская вольны час "(1853) Даль імкнувся стварыць апавяданні для шырокіх дэмакратычных слаёв. У 1861-62 апублікавав зборнік "Прыказкі рускага народа ", які включав больш за 30 000 прыказак, прымавак, прибауток. p> Публікуе артыкулы пра народных вераваннях. У гэтыя ж гады з'являюцца артыкулы Даля пра мову. p> Выйшавшы в адставку, у 1859 пасяляецца в Маскве, цалкам аддавшыся галовнай справы свайго жыцця - "Тлумачальным словніку жывой вялікарускай мовы ", які змяшчае каля 200 000 слов, за які автару Акадэміяй Навук была прысуджана Ламаносавскім прэмія. p> У апошнія гады жыцця Даль перавыдае свае мастацкія творы, выходзіць васьмітомны збор яго творав. Да апошняй хвіліны Даль працягвав працаваць над словнікам, рыхтуючы другое выданне. 22 верасьня (4 Кастрычнік Н.С.) 1872 в Маскве Даль памёр. p> Спіс літаратуры
Для падрыхтовкі дадзенай працы былі выкарыстаныя матэрыялы з сайта
